معرفی هنرستان های فنی و حرفه ای و کاردانش

شاید با شنیدن واژه‌ی فنی و حرفه‌ ای چیزی که به‌ ذهن شما بیاید سازمان فنی حرفه ای کشور و مدارک فنی حرفه ای باشد اما در این مقاله هدف صحبت در مورد هنرستان‌‌ها و دانشگاه‌های فنی حرفه ای است که زیر نظر وزارت آموزش پرورش و وزارت علوم است می‌باشد.

دانش‌آموزان در بعد از اتمام دوره متوسطه اول و سال نهم با مهم‌ترین دغدغه خود درگیر هستند و آن هم انتخاب رشته می‌باشد. بدون شک مهم‌ترین معیار برای انتخاب رشته، علاقه و استعداد دانش‌آموز است. متاسفانه نگاه‌های اشتباهی نسبت به فنی حرفه ای وجود دارد و اغلب فکر می‌کنند رشته های فنی برای دانش آموزانی هست که درس‌های آنها ضعیف است در حالی که بطور کلی این‌گونه نیست.

دانش‌آموزانی که می‌خواهند در رشته‌های فنی ادامه تحصیل دهند در ابتدا کار می‌توانند از دو مسیر وارد شوند :

1. هنرستان فنی حرفه ای
2. هنرستان کاردانش

3. معرفی هنرستان های فنی و حرفه ای

   هنرستان‌های فنی و حرفه ای در زیر مجموعه فنی و حرفه ای و زیر نظر وزارت آموزش و پرورش کشور است همان‌طور که گفته شد ثبت نام در اغلب هنرستان‌های فنی و حرفه ای آزاد و بدون آزمون ورودی می‌باشد. درس هایی که در هنرستان‌های فنی حرفه ای درس داده می‌شود در مقایسه با دروس دبیرستان شرایط زیر را دارند :

   1. برخی از دروس رشته فنی و حرفه ای با دبیرستان مشترک است، دروسی مانند مثل ادبیات ، زبان و …
   2. برخی از دروس رشته فنی و حرفه ای با دبیرستان نمیه مشترک است، دروس نیمه مشترک مثل ریاضی ۱و۲و۳ ، فیزیک. در این دروس سطح و فصول درس‌ها در فنی و حرفه ای با رشته‌های نظری متفاوت است.
   3. دروس غیر مشترک که درس های کارگاهی و فنی میشود که در دبیرستان تدریس نمی‌شود.

   در رشته فنی و حرفه ای در کنار پرداختن به مفاهیم عملی به مفاهیم تئوری هم پرداخته می‌شود ولی هدف نهایی تربیت نیروی فنی است پس کارگاه‌ها و درس‌های کارگاهی دروس پر اهمیت‌تری هستند و اکثر امتحانات دروس کارگاهی بصورت عملی صورت می‌گیرد.

   

   تحصیل در رشته های فنی و حرفه ای

   در فنی و حرفه ای شما متناسب با علاقه و استعدادتان در رشته مورد نظر ثبت نام می‌کنید، البته تمامی هنرستان‌های فنی شامل تمامی رشته‌های نمی‌باشند ولی معمولا رشته‌هایی که استقبال زیادی دارند را پوشش می‌دهند، به‌عنوان مثال رشته هوانوردی در یک سری هنرستان‌های خاص ارائه می‌شود.

   در هنرستان (فنی حرفه ای و کاردانش) شما یک دوره سه ساله را طی می‌کنید و پس از آن مدرک دیپلم خود را کسب و می‌توانید وارد دانشگاه‌های فنی حرفه ای شوید. تحصیل در هنرستان تفاوت چندانی با دبیرستان غیر از منابع و کتاب‌های درسی ندارد.

   جالب است بدانید المپیاد هم در هنرستان برگزار می‌شود ولی سبک و سیاق آن کاملا با المپیاد‌های ریاضی متفاوت است در این المپیادها سوالات جنبه عملی و تخصصی دارند.

   رشته‌های هنرستان فنی و حرفه ای متنوع و گروه‌ بندی‌هایی دارد که در ادامه آنها را ذکر می‌کنیم.

   1. گروه هنر
   2. گروه کشاورزی
   3. گروه صنعت
   4. گروه مدیریت وخدمات

   رشته‌ های فنی و حرفه ای گروه هنر

   گروه هنر
   معماری داخلی	گرافیک
   طراحی زبان بصری	نقاشی
   موسیقی مبانی آهنگسازی	فتوگرافیک
   مرمت آثار فرهنگی	نوازندگی ساز جهانی
   چاپ دستی	نمایش
   نقشه کشی معماری	سینما
   صنایع دستی	انیمیشن و پویانمایی
   پشتیبانی صحنه	تولید برنامه تلویزیونی
   طراحی دوخت	نوازندگی ساز ایرانی

   رشته‌های فنی و حرفه ای گروه کشاورزی

   گروه کشاورزی
   ماشین های کشاورزی	صنایع غذایی
   امور دامی و زراعی	امور باغی

   رشته‌های فنی و حرفه ای گروه صنعت

   گروه مکانیک
   ابزار	صنایع چوب و مبلمان
   ماشین ابزار	مکانیک خودرو
   تاسیسات مکانیکی	صنایع فلزی
   مکاترونیک	گروه مواد و فرآوری
   سرامیک	صنایع شیمیایی
   صنایع نساجی	متالوژی
   معدن	گروه برق و رایانه
   الکتروتکنیک	الکترونیک
   شبکه و نرم افزار	الکترونیک و مخابرات دریایی

   رشته‌های فنی و حرفه ای گروه خدمات

   گروه بهداشت و سلامت
   تربیت بدنی	تربیت کودک
   گروه بازرگانی و امور اداری	حسابداری
   گروه خدمات	ناوبری
   حمل و نقل

   تحصیل در هنرستان کاردانش

   ورود به کاردانش همانند فنی حرفه ای است منتها تفاوت اصلی آنها در تنوع رشته‌ها و ساعات درسی است.

   در کاردانش بیشتر ساعات هفته، دانش‌آموزان به کار و یادگیری مهارت در کارگاه می‌پردازند و کمتر با مباحث تئوری سروکاردارند. این ساعات و کارگاه‌های زیاد باعث شده تا بیش از ۱۵۰ رشته در این دوره ارائه شود در حالی که در هنرستان‌ها نزدیک ۴۰ رشته ارائه می‌شود.

   در کاردانش شما پس از یک دوره دو یا سه ساله مدرک دیپلم خود را اخذ و می‌توانید وارد بازار کار یا دانشگاه شوید.

   رشته‌های هنرستان کاردانش متنوع و گروه‌ بندی‌هایی دارد که در ادامه آنها را ذکر می‌کنیم.

   1. گروه صنعت
   2. گروه هنر
   3. گروه کشاورزی و خدمات

   رشته های کاردانش گروه صنعت

   گروه صنعت
   الکترونیک صنعتی	برق ساختمان
   مکانیک صنایع	برق صنعتی
   کارهای عمومی ساختمان	نساجی عمومی
   تراشکاری CNC	نصب ماشین ابزار
   تاسیسات گرمایشی	تاسیسات گازرسانی ساختمان
   تولید کننده چند رسانه ای	برنامه نویسی بازی های رایانه ای

   رشته های کاردانش گروه کشاورزی

   گروه کشاورزی
   حسابداری مالی	امور اداری
   ایمنی و آتش نشانی	هتلداری
   پرورش زنبور عسل و کرم ابریشم	مددیاری سالمندان

   رشته های کاردانش گروه هنر

   گروه هنر
   معماری داخلی	عکاسی
   تصویر برداری	سفالگری
   منبت کاری	چهره سازی

   مقایسه و تفاوت‌ها و محدودیت‌های هنرستان و دبیرستان

   تا اینجا متوجه جو رشته فنی و حرفه ای و کاردانش شده‌اید. اما چیزی که اهمیت دارد، علاقه و استعداد و هدف است. اگر کسی میل و علاقه به کار‌های فنی دارد و تمایل زیادی به تحصیلات عالی ندارد (هر چند می‌توان از طریق فنی و حرفه ای هم به تحصیلات عالی رسید ولی کمی شاید دشوارتر است) و قصد دارد به‌عنوان تکنسین در بازارکار مشغول شود، می‌تواند مسیر فنی حرفه ای را انتخاب کند.

   ولی اگر به دنبال این هستید که در آینده تحصیلات عالیه داشته باشید و تا مقطع دکتری بخوانید و کارهای تحقیقاتی و پژوهشی انجام دهید رشته ریاضی و فیزیک گزینه مناسب‌تری است، البته استثناهایی هم وجود دارند و کسانی هستند که از رشته فنی و حرفه ای، این مسیر را پیش می‌گیرند. پس اینکه کدام خوب یا کدام بد است به خود شما بستگی دارد.

   خب قطعا دانش آموزانی که در رشته ریاضی و فیزیک تحصیل می‌کنند، از نظر دانش محاسباتی توانایی بالاتری دارند ولی شاید نتوانند در دوران دبیرستان وارد بازار بصورت تخصصی شوند درحالی که هنرجویان هنرستان این امکان را دارند. از آن طرف هم دانش آموزان ریاضی در مباحث تئوری خوب کار کرده‌اند و دانش خوبی دارند ولی شاید این دانش خیلی در بازارکارهای معمولی استفاده نشود و در دنیای آکادمیک و تحقیقاتی و همچنین شغل‌های سطح بالا، کمکشان کند.

   لازم به ذکر است که این به خود شما بستگی دارد و شما می‌توانید در هر دو زمینه آکادمیک و تکنیکال خودتان را در رشته ای که دوست دارید قوی کنید.

   تقریبا محدودیتی در مسیر فنی حرفه ای وجود ندارد و حتی شما می‌توانید در کنکور سراسری شرکت کنید و در دانشگاه‌های دولتی هم وارد شوید در حالی که قبلا این امکان نبود.

   حد نصاب نمرات برای ورود به هنرستان

   اگرچه انتخاب رشته صرفا بر اساس نمرات اصولی و درست نیست، اما باید به حداقل نمره لازم برای ورود به هنرستان که یکی از مهمترین شرایط انتخاب رشته در پایه نهم است توجه داشت.

   وقتی با توجه به علاقه، استعداد و هدف، تصمیم قطعی برای ورود به رشته‌ای را گرفتید، از نظر درسی نیز باید آمادگی و شرایط انتخاب رشته در پایه نهم را کسب کنید و این به این معناست که باید میانگین نمرات شما در برخی از دروس از یک میزان مشخصی بالاتر باشد.

   

   حد نصاب نمرات برای ورود به شاخه فنی و حرفه‌ای

   رشته‌های فنی حرفه‌ای به ۴ گروه صنعت، خدمات، کشاورزی و هنر دسته بندی می‌شوند و برای ورود به هر یک از گروه‌ها حداقل نمره متفاوت است.

   برای به دست آوردن نمره میانگین هر درس لازم است ابتدا نمره قبولی خرداد یا شهریور هر درس را در ضریب همان پایه ضرب کرده و سپس میانگین نمره سه پایه را به دست آورید.

   دروس کار و فناوری، ریاضی، علوم و هنر در پایه هفتم با ضریب ۱، در پایه هشتم با ضریب ۱ و در پایه نهم با ضریب ۳ محاسبه می‌شوند.

   3 ÷ (نمره خرداد پایه نهم × 3)+(نمره خرداد پایه هشتم)+(نمره خرداد پایه هفتم) = میانگین نمره هر درس

   دانش آموزانی که قصد ورود به رشته‌های صنعت و هنر را دارند باید در دروس کاروفناوری و هنر حداقل نمره میانگین ۱۲ و در دروس ریاضی و علوم حداقل نمره میانگین ۱۰ را کسب کرده باشند.

   برای ورود به رشته‌های کشاورزی کافی است نمره میانگین دروس کاروفناوری و هنر حداقل ۱۲ و درس علوم ۱۰ باشد.

   و برای رشته خدمات حداقل نمره میانگین دروس کاروفناوری و هنر ۱۲ و ریاضی ۱۰ باشد.

   حد نصاب نمرات برای ورود به شاخه کاردانش

   رشته‌های کاردانش نیز به ۴ گروه صنعت، خدمات، کشاورزی، هنر، دسته‌بندی می‌شوند و برای ورود به هر یک از گروه‌ها حداقل نمره متفاوت است.

   در گروه هنر و خدمات ، حداقل نمره میانگین دروس کاروفناوری ۱۲ و هنر و ریاضی ۱۰ می‌باشد.

   در نهایت برای انتخاب رشته‌های گروه کشاورزی و صنعت، نمره میانگین درس کاروفناوری بالاتر از ۱۲ و دروس هنر و ریاضی بالاتر از ۱۰ نیاز است.

   

   دانشگاه های فنی حرفه ای

   علاوه براینکه دانش آموزان رشته های فنی و حرفه ای می‌توانند در کنکور سراسری شرکت کنند، می‌توانند در کنکور فنی حرفه ای شرکت کنند و به دانشگاه‌های فنی و حرفه‌ ای ورود پیدا کنید، هنرجویان هنرستانی معمولا این مسیر را انتخاب و مقطع کاردانی و کارشناسی خود را در این دانشگاه‌ها مشغول می‌شوند. برای ورود به کاردانی باید در کنکور شرکت کنید و برای ورود به کاردانی به کارشناسی برخی از رشته ها کنکور دارند ولی اکثر دانشگاه‌ها بدون کنکور و با شرط معدل هستند.

   حدود ۱۷۰ دانشکده فنی در کشور با تفکیک جنسیتی وجود دارد که در حدود ۱۰۰ رشته را پوشش می‌دهند.

   در این دانشگاه‌ها دوره کاردانی طی دو سال می‌باشد و برای ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی باید بصورت ناپیوسته اقدام کنید و برای بعضی رشته‌ها نیاز هست که شما مجدد برای ورود به دوره کارشناسی کنکور دهید ولی بعضی رشته‌های با شرط معدل دانشجو قبول می‌کنند.

   رشته های فنی و حرفه ای دارای جنس پذیرش دختران و پسران

   همانطور که بالاتر اشاره شد در هنرستان تعدادی از رشته‌ها فقط برای دختران و تعدادی از رشته‌ها فقط برای پسران ارائه می‌شود، در مقطع دانشگاهی نیز این تفاوت وجود دارد و بعضی گرایش‌ها و رشته‌ها دارای محدودیت جنسی هستند.

   به همین خاطر لازم است دانش آموزان قبل از ورود به هنرستان و انتخاب راه تحصیلی و شغلی خود، جدول رشته‌های تفکیک شده را با دقت مطالعه کنند.

   رشته های فنی و حرفه ای که فقط برای پسران ارائه می‌شود

   در تصویر زیر می‌توانید رشته های فنی و حرفه ای که فقط برای پسران ارائه می‌شود را مشاهده کنید.

   

   رشته های فنی و حرفه ای که فقط برای دختران ارائه می‌شود

   در تصویر زیر می‌توانید رشته های فنی و حرفه ای که فقط برای دختران ارائه می‌شود را مشاهده کنید.

   

   ورود و شرایط ثبت نام به دانشگاه های فنی و حرفه ای

   دانشگاه‌های فنی حرفه ای هم دولتی می‌باشد و هم غیردولتی که برای دانشگاه‌های دولتی شما باید در کنکور فنی حرفه ای که در حدود زمان کنکور سراسری برگزار می‌شود شرکت کنید. لازم به ذکر است که بعضی از رشته‌های بدون کنکور هستند و نیازی به کنکور نیست و صرفا بر اساس سوابق تحصیلی دانشگاه‌ها پذیرش می‌کنند.

   ورود به مقطع کاردانی صرفا بر اساس سوابق تحصیلی

   در عکس زیر مشخص شده است که برای مقطع کاردانی ویژه دانشگاه فنی حرفه ای و موسسات آموزش عالی غیر دولتی و غیرانتفاعی چه رشته‌هایی صرفا بر اساس سوابق تحصیلی است و چه رشته‌هایی کنکور دارد.

   

   ورود به مقطع کاردانی صرفا بر اساس سوابق تحصیلی

   در میان رشته‌های فنی و حرفه‌ای برای ورود به برخی از رشته‌های پر طرفدار به علت محدودیت در تعداد دانشگاه‌های پذیرنده و پایین بودن ظرفیت دانشگاه‌ها نسبت به متقاضیان در این رشته‌ها داوطلبان برای ورود به این رشته‌ها باید در کنکور کاردانی شرکت کنند، این رشته‌ها عبارت‌اند از:

   1. الکتروتکنیک
   2. کامپیوتر
   3. مکانیک خودرو
   4. حسابداری
   5. تربیت بدنی

   کنکور کاردانی دارای دو بخش سوالات دروس عمومی و اختصاصی می‌باشد.

   دروس عمومی کنکور کاردانی فنی و حرفه‌ای

   ضرایب و تعداد سوالات دروس عمومی برای این 5 رشته یکسان است و همه داوطلبان کنکور کاردانی در رشته‌های با آزمون باید از دروس عمومی مشترکی را امتحان بدهند. همان‌طور که در تصویر زیر مشخص است این دروس عبارت‌اند از:

   1. تعلیمات دینی 3
   2. فارسی 3
   3. زبان خارجی 1و2
   4. عربی 3

   بخش عمومی شامل سه درس و مجموعا 40 سوال می‌باشد.

   

   دروس اختصاصی کنکور کاردانی فنی و حرفه‌ای

   دروس اختصاصی کنکور کاردانی برای هر یک از رشته‌های نام برده شده در بالا متفاوت است که در ادامه دروس اختصاصی مورد آزمون هر کدام از رشته‌ها را بررسی می‌کنیم.

   اما بطورکلی در همه رشته‌ها 120 سوال از دروس تخصصی مطرح می‌شود. سوالات اختصاصی آزمون کاردانی، با طرح از منابع تخصصی در درس‌های زیر سنجیده می‌شوند:

   1. درس‌های شایستگی پایه
   2. درس‌های شایستگی فنی
   3. درس‌های شایستگی غیر فنی

   بیشترین تعداد سوالات و بالاترین ضریب به دروس شایستگی غیرفنی رشته مربوطه اختصاص دارد.

   دروس تخصصی کنکور کاردانی فنی و حرفه ای رشته الکتروتکنیک

   در عکس زیر دروس تخصصی کنکور کاردانی رشته الکتروتکنیک را مشاهده می‌کنید:

   

   دروس تخصصی کنکور کاردانی فنی و حرفه ای رشته تربیت بدنی

   در عکس زیر دروس تخصصی کنکور کاردانی رشته تربیت بدنی را مشاهده می‌کنید:

   

   دروس تخصصی کنکور کاردانی فنی و حرفه ای رشته حسابداری

   در عکس زیر دروس تخصصی کنکور کاردانی رشته حسابداری را مشاهده می‌کنید:

   

   دروس تخصصی کنکور کاردانی فنی و حرفه ای رشته کامپیوتر

   در عکس زیر دروس تخصصی کنکور کاردانی رشته کامپیوتر را مشاهده می‌کنید:

   

   دروس تخصصی کنکور کاردانی فنی و حرفه ای رشته مکانیک خودرو

   در عکس زیر دروس تخصصی کنکور کاردانی رشته مکانیک خودرو را مشاهده می‌کنید:

   

   دانلود دفترچه ثبت نام و انتخاب رشته مقطع کاردانی ویژه دانشگاه های فنی و حرفه ای

   در پی دی اف زیر می‌توانید موارد زیر را بررسی کنید:

   1. شرايط و ضوابط ثبت‌نام در دانشگاه های فنی حرفه ای.
   2. رشته‌هایی که فقط از بین پسران پذیرش می‌کنند.
   3. رشته‌هایی که فقط از بین دختران پذیرش می‌کنند.
   4. هر رشته در چه دانشگاه‌هایی ارائه می‌شود.

   دانلود دفترچه ثبت نام و انتخاب رشته مقطع کاردانی ویژه دانشگاه های فنی و حرفه ای

   بهترین دانشگاه‌ های فنی حرفه ای

   در ادامه تعدادی از دانشگاه‌های فنی حرفه ای معروف را لیست کرده‌ایم.

   دانشکده‌های فنی پسران
   نام دانشگاه	لینک سایت
   فنی و حرفه ای انقلاب اسلامی تهران	https://tvct1.tvu.ac.ir/
   فنی و حرفه ای شهید شمسی پور تهران	https://shamsipour.tvu.ac.ir/
   فنی حرفه ای باهنر شیراز	https://bahonarshiraz.tvu.ac.ir/

   دانشکده‌های فنی دختران
   نام دانشگاه	لینک سایت
   فنی و حرفه ای شریعتی تهران	https://www.shariaty.ac.ir/fa
   فنی و حرفه ای ولیعصر تهران	https://valiasr.tvu.ac.ir/

   دانش‌آموزان باید توجه داشته باشند که نه از طریق کنکور کاردانی و نه از طریق ورود بوسیله سوابق تحصیلی به مقطع کاردانی به کارشناسی امکان ورود به بسیاری از دانشگاه‌های دولتی کشور نظیر شریف، تهران، امیرکبیر و حتی دانشگاه‌هایی نظیر اصفهان، شیراز، فردوسی و … وجود ندارد